Президент чет элликларнинг Ўзбекистонда ишлаши учун қўшимча имконият яратиш тўғрисидаги қарорни имзолади.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг жорий йил 7 ноябрдаги қарори билан республика ҳудудида хорижий малакали мутахассисларнинг меҳнат фаолияти учун қулай шарт-шароитлар яратиш бўйича чора-тадбирлар тасдиқланди. Бу ҳақда “Norma” хабар берди.
Биринчидан, 2018 йил 1 декабрдан бошлаб:
а) иш берувчилар учун юқори малакали ва малакали чет эллик мутахассисларга (қуйига қаранг) нисбатан хорижий ишчи кучини жалб қилишга рухсатномаларни олиш (узайтириш) зарурияти ҳақидаги талаб бекор қилинади. Бундай ходимлар Ўзбекистонда ишлашлари учун меҳнат фаолиятини амалга ошириш ҳуқуқини берувчи тасдиқномага эга бўлишларининг ўзи кифоя. Ўриндошлик асосида эса тасдиқнома олмасдан ҳам ишлашларига рухсат этилган.
Ҳозир чет эллик фуқаро фақат юқорида тилга олинган ҳужжатлар: иш берувчи томонидан олинадиган хорижий ишчи кучини жалб қилишга рухсатнома ва меҳнат фаолиятини амалга ошириш ҳуқуқини берувчи тасдиқнома (ходим томонидан олинади) мавжуд бўлганда Ўзбекистонда ишлаши мумкин.
б) юқори малакали ва малакали чет эллик мутахассислар тасдиқномаларни расмийлаштириш ва бериш (узайтириш) учун амалдаги 10 ЭКИҲ ўрнига пасайтирилган тарифларда – тегишинча, 1 ЭКИҲ ва 2 ЭКИҲ тўлайдилар.
2019 йил 1 январдан бошлаб эса юқори малакали мутахассислардан ЖШДС белгиланган ставканинг 50 фоизи миқдорида ундирилади.
в) юқорида кўрсатилган чет эллик мутахассисларга берилган тасдиқномаларнинг амал қилиш муддати уларнинг истагига кўра берилган кундан бошлаб 3 йилгача бўлган муддатни ташкил қилади. Кейинчалик уни чексиз миқдорда, бироқ ҳар бир ҳолатда 3 йилдан ортиқ бўлмаган муддатгача узайтириш имконияти берилади.
Умумий қоидага кўра иш берувчига 1 йил муддатга бир марта узайтириш ҳуқуқи билан бериладиган хорижий ишчи кучини жалб қилишга рухсатнома асосида чет эллик ходимларга тасдиқнома берилади.
Қабул қилинган ҳужжат доирасида қуйидаги тоифадаги мутахассислар юқори малакали ва малакали мутахассислар деб тан олинади:
г) 8 500 ЭКИҲдан кам бўлмаган миқдорда жамиятларнинг акциялари ва улушларини сотиб олиш, шунингдек хорижий корхона ташкил этиш шаклида республикага инвестиция киритган чет эл фуқаролари ҳеч қандай рухсат берувчи тартиб-таомилларни ўтмаган ҳолда мазкур ташкилотнинг исталган лавозимида ишлаш ҳуқуқига эга.
Иккинчидан, юқори малакали мутахассисларга ва уларнинг оила аъзоларига хоҳишига кўра меҳнат ёки фуқаролик-ҳуқуқий шартномаси (бундан кейин – шартномалар) амал қиладиган муддатга яшаш гувоҳномаси расмийлаштирилади.
Учинчидан, юқори малакали ва малакали мутахассисларга кўп маротабали меҳнат визаси шартномалар амал қиладиган, бироқ 3 йилдан кўп бўлмаган муддатга берилади. Кейинчалик амал қилиш муддати мамлакатдан ташқарига чиқиш заруриятисиз, шартномалар амал қиладиган, бироқ ҳар бир ҳолатда 3 йилдан кўп бўлмаган муддатга узайтирилади.
Тўртинчидан, энди ОЎМТВ томонидан тасдиқланадиган рўйхат бўйича халқаро эътироф этилган ташкилотларнинг рейтингида биринчи 1 000 ўринни эгаллаган олий таълим муассасаларининг дипломларини нострификациялаш тўғридан-тўғри (махсус синовларсиз) амалга оширилади.
Бешинчидан, 3 ой муддатда бир неча халқаро тилларда (инглиз, немис, араб, хитой, рус ва б.) ишлайдиган махсус ахборот портали амалиётга жорий этилади. У кириш ва чиқиш тартиб-таомиллари, виза, яшаш гувоҳномаси олиш, рўйхатга туриш, прописка қилиниш тартиби, солиқ солиш механизмлари ва меҳнат муносабатлари хусусиятлари, чет эл фуқаролари учун имтиёз ва преференциялар бўйича батафсил ахборотни назарда тутувчи ҳамда иш ва уй-жой излаш бўйича тавсияларни ўз ичига олади.
Биринчидан, 2018 йил 1 декабрдан бошлаб:
а) иш берувчилар учун юқори малакали ва малакали чет эллик мутахассисларга (қуйига қаранг) нисбатан хорижий ишчи кучини жалб қилишга рухсатномаларни олиш (узайтириш) зарурияти ҳақидаги талаб бекор қилинади. Бундай ходимлар Ўзбекистонда ишлашлари учун меҳнат фаолиятини амалга ошириш ҳуқуқини берувчи тасдиқномага эга бўлишларининг ўзи кифоя. Ўриндошлик асосида эса тасдиқнома олмасдан ҳам ишлашларига рухсат этилган.
Ҳозир чет эллик фуқаро фақат юқорида тилга олинган ҳужжатлар: иш берувчи томонидан олинадиган хорижий ишчи кучини жалб қилишга рухсатнома ва меҳнат фаолиятини амалга ошириш ҳуқуқини берувчи тасдиқнома (ходим томонидан олинади) мавжуд бўлганда Ўзбекистонда ишлаши мумкин.
б) юқори малакали ва малакали чет эллик мутахассислар тасдиқномаларни расмийлаштириш ва бериш (узайтириш) учун амалдаги 10 ЭКИҲ ўрнига пасайтирилган тарифларда – тегишинча, 1 ЭКИҲ ва 2 ЭКИҲ тўлайдилар.
2019 йил 1 январдан бошлаб эса юқори малакали мутахассислардан ЖШДС белгиланган ставканинг 50 фоизи миқдорида ундирилади.
в) юқорида кўрсатилган чет эллик мутахассисларга берилган тасдиқномаларнинг амал қилиш муддати уларнинг истагига кўра берилган кундан бошлаб 3 йилгача бўлган муддатни ташкил қилади. Кейинчалик уни чексиз миқдорда, бироқ ҳар бир ҳолатда 3 йилдан ортиқ бўлмаган муддатгача узайтириш имконияти берилади.
Умумий қоидага кўра иш берувчига 1 йил муддатга бир марта узайтириш ҳуқуқи билан бериладиган хорижий ишчи кучини жалб қилишга рухсатнома асосида чет эллик ходимларга тасдиқнома берилади.
Қабул қилинган ҳужжат доирасида қуйидаги тоифадаги мутахассислар юқори малакали ва малакали мутахассислар деб тан олинади:
| Юқори малакали мутахассислар | Малакали мутахассислар |
Қуйидаги чет эл фуқаролари:
|
Қуйидаги чет эл фуқаролари:
|
г) 8 500 ЭКИҲдан кам бўлмаган миқдорда жамиятларнинг акциялари ва улушларини сотиб олиш, шунингдек хорижий корхона ташкил этиш шаклида республикага инвестиция киритган чет эл фуқаролари ҳеч қандай рухсат берувчи тартиб-таомилларни ўтмаган ҳолда мазкур ташкилотнинг исталган лавозимида ишлаш ҳуқуқига эга.
Иккинчидан, юқори малакали мутахассисларга ва уларнинг оила аъзоларига хоҳишига кўра меҳнат ёки фуқаролик-ҳуқуқий шартномаси (бундан кейин – шартномалар) амал қиладиган муддатга яшаш гувоҳномаси расмийлаштирилади.
Учинчидан, юқори малакали ва малакали мутахассисларга кўп маротабали меҳнат визаси шартномалар амал қиладиган, бироқ 3 йилдан кўп бўлмаган муддатга берилади. Кейинчалик амал қилиш муддати мамлакатдан ташқарига чиқиш заруриятисиз, шартномалар амал қиладиган, бироқ ҳар бир ҳолатда 3 йилдан кўп бўлмаган муддатга узайтирилади.
Тўртинчидан, энди ОЎМТВ томонидан тасдиқланадиган рўйхат бўйича халқаро эътироф этилган ташкилотларнинг рейтингида биринчи 1 000 ўринни эгаллаган олий таълим муассасаларининг дипломларини нострификациялаш тўғридан-тўғри (махсус синовларсиз) амалга оширилади.
Бешинчидан, 3 ой муддатда бир неча халқаро тилларда (инглиз, немис, араб, хитой, рус ва б.) ишлайдиган махсус ахборот портали амалиётга жорий этилади. У кириш ва чиқиш тартиб-таомиллари, виза, яшаш гувоҳномаси олиш, рўйхатга туриш, прописка қилиниш тартиби, солиқ солиш механизмлари ва меҳнат муносабатлари хусусиятлари, чет эл фуқаролари учун имтиёз ва преференциялар бўйича батафсил ахборотни назарда тутувчи ҳамда иш ва уй-жой излаш бўйича тавсияларни ўз ичига олади.
Суннатилла Абдуллаев
